Jedna pomalo zaboravljena željeznička stanica
Jedna pomalo zaboravljena željeznička stanica
by DragoOS sri 25 lis 2017 - 23:33
Na sajtu ŽELJEZNICA SRBIJE sam naletio na zanimljivu priču o jednoj pomalo zaboravljenoj željezničkoj stanici a riječ je o stanici TOPČIDER koja se nalazi na pruzi Beograd-Niš. Oni koji ne znaju možda se pitaju po čemu je ona to zanimljiva? Po svemu sudeći samo i jedino zato što je od sporedne stanice, druge stanice po redu na pruzi Beograd-Niš, postala u punom smislu te riječi Dvorska stanica. Stanica iz koje su svoja putovanja u vrijeme između dva svjetska rata otpočinjali i završavali članovi kraljevske obitelji Karađođevića, da bi poslije II. svjetskog rata postala i polazne stanica čuvenog Titovog Plavog vlaka. Danas je to opet samo sporedna stanica i nedavno je na stanici u tzv. svečanom salonu a u okviru međunarodne manifestacije „Dani europske baštine“,priređena zanimljiva izložba. Na izložbi su prikazane fotografije iz fonda ne samo Željezničkog muzeja, već i nekih drugih muzejskih i arhivskih ustanova. U Svečanom salonu stanice Topčider posjetitelji su mogu vidjeti veliki broj fotografija, koje do danas nikada nisu bile izložene pred očima javnosti.
Stara stanična zgrada.....
Pogled na kolosjeke i dvorsku čekaonicu 1930-ih godina.....
Dolazak kralja Aleksandra na stanicu Topčider....
Kralj Aleksandar i kraljica Marija na stanici Topčider....
Mladi kralj Petar II, predsjednik vlade Milan Stojadnović i ministar Mehmed Spaho dočekuju na stanici Topčider kneza Pavla....
Predsjednik vlade Milan Stojadinović dočekuje kneza Pavla na stanici Topčider......
Knez Pavle i kralj Petar II na stanici Topčider.....
Knez Pavle dočekuje na stanici Topčider princezu i princa od Kenta, princeza je inače bila rođena sestra njegove supruge.....
Autor: Ivana Jovičić Ćurčić
JEDNA POMALO ZABORAVLJENA ŽELEZNIČKA STANICA
Jedna od najlepših i najneobičnijih železničkih staničnih zgrada u Srbiji - stanica „Topčider“ nalazi se na samom obodu Topčiderskog parka, skrivena u hladu prastarog drveća, stotinak metara od Konaka kneza Miloša, danas pretvorenog u muzej u okviru Istorijskog muzeja Srbije. Prizemna, reprezentativna građevina, osnove oblika slova „T“, sa nadstrešnicama sa stubovima sa volutama na peronskoj i uličnoj strani, izviruje iz bujnog zelenila i pleni svojom lepotom i tajnovitošću. Većina posetilaca ne zna veličanstvenu i burnu istoriju ove stanice, svega dvadesetak minuta vožnje udaljene od samog centra grada. Davne 1884. godine u saobraćaj je puštena prva srpska pruga Beograd-Niš, važna spona Zapada i Istoka. Već je prilikom projektovanja pruge odlučeno da stanične zgrade budu građene od čvrstog materijala, skromne i funkcionalne. Tako je i ovde, na drugoj stanici na pruzi Beograd - Niš, iznikla obična, funkcionalna spratna građevina, sa dva prizemna krila na levoj i desnoj strani, bez suvišnih ukrasa na fasadi, kako i dolikuje sporednoj stanici. Na početku života stanice ovde su se zaustavljali samo obični, putnički vozovi. Već 1885. godine, uvode se „šetni vozovi“, posebni vozovi namenjeni izletnicima, koji su saobraćali na relaciji Beograd-Rakovica. Postoji podatak da je, 1891. godine, samo radnim danom saobraćalo 4-5 pari ovih vozova, a nedeljom i praznicima još šest. Iz iste godine sačuvan je podatak da je, u letnjim mesecima, ovim vozovima prevezeno 10.825 putnika. Iz toga se da zaključiti da su Topčider i Košutnjak, još tada, bili omiljena beogradska izletišta. Osim izletnika, ove vozove koristili su i đaci, radnici i službenici, a u njima je važila posebna tarifa. Krajem XIX veka postojali su i zasebni izletnički vozovi za proslavu Prvog maja, a saboraćali su na relaciji Beograd-Topčider. Bogata istorija Vreme je prolazilo, dinastije su se smenjivale, a naša, u zelenilu skrivena stanica nastavila je da živi. Ubrzo, 1914. godine, topčiderska stanica je dobila još jedan kolosek, čime je povećana propusna moć pruge. Kada je počeo Prvi svetski rat, zbog svog strateškog položaja, a usled čestih bombardovanja sa druge strane Save onemogućen je rad železničke sta- nice „Beograd“, pa je ulogu glavne stanice delimično preuzela topčiderska stanica. Tokom žestokog bombardovanja Beograda, 6. oktobra 1915. godine, bombom je pogođena i stanica „Topčider“. U sklopu radova na rekonstrukciji stanice tridesetih godina 20. veka izgrađena je, uz samu stanicu „Topčider“ i dvorska čekaonica - zgrada koja je danas u funkciji stanične zgrade, a u njenoj neposrednoj blizini nalazi se Garaža dvorskog voza. Razlog za gradnju dvorske čekaonice na ovom mestu leži u činjenici da je 1929. godine, izgrađen Beli dvor, rezidencija Karađorđevića. Stanica „Topčider“ dobija na ugledu - postaje „kraljevska“ stanica, pa je primala ugledne putnike, kralja, kraljicu, zvaničnike i visoke goste. Na svoje poslednje putovanje odavde je pošao i kralj Aleksandar 1934. godine. Devet dana docnije, na ovu stanicu je prispeo voz sa njegovim po- smrtnim ostacima. Odavde je i 1941. godine u izgnanstvo pošao i knez Pavle sa porodicom. Dva puta srušena bombama Tokom Drugog svetskog rata, stanična zgrada u Topčideru je ponovo pogođena i srušena. Po završetku rata, odustaje se od ideje da se stanična zgrada obnovi, pa ulogu putničke zgrade pruzima nekadašnja dvorska čekaonica. Enterijer je izmenjen i prilagođen putničkom saobraćaju. Prvobitna stanič- na zgrada tako nije očuvana. Međutim, stanica „Topčider“ ne gubi na značaju. Kako je garaža dvorskog voza postala Garaža Specijalnog voza, poznatog kao „Plavi voz“, topčiderska stanica postaje polazna i dolazna stanica za brojna putovanja Josipa Broza Tita. Ovde su se u voz ukrcava- li i Džimi Karter, Čaušesku i Moamer Gadafi, kao i drugi mnogobrojni državnici koji su bili gosti Josipa Broza. Prema usmenom predanju koje naši železničari i dalje rado prepričavaju, Tito je imao običaj da, krišom od svog obezbeđenja, dođe u stanični bife i popije koju sa radnicima. Usledio bi brzi dolazak obezbeđenja i navodna Titova ljutnja. Poznato je da su železničari „Topčidera“ i Garaže imali posebnu odgovornost, budući da su bili odgovorni za početak i kraj putovanja predsednika Republike.
Danas je stanica poluzaboravljena. Skrivena u zelenilu, gotovo da je nepoznata Beograđanima koji posećuju Topčider. Nema više stanične gužve, izletnika, radnika, đaka, službenika, kraljevske porodice, visokih gostiju, predsednika, svite. Samo železničari i po koji voz u prolazu i poneki radoznalac i poštovalac istorije Beograda. Park - izletište i muzej Krajem devedesetih izvršeni su radovi na fasadi. Pri tavanici, još su vidljivi reljefi sa grbom Kraljevine Jugoslavije - sećanje na neke stare dane. Pokraj ulaza, stoji prvi srpski formacijski časovnik iz 1888. godine. Još uvek radi i pokazuje tačno vreme. Među železničarima kola legenda da je ovaj časovnik dar Drage Mašin kralju Aleksandru Obrenoviću. Topčider i Košutnjak su već proglašeni za prostornu kulturno istorijsku celinu III kategorije, te u sklopu toga i ova stanica uživa zaštitu. Međutim, njen značaj je veći. Ona s pravom zaslužuje da bude pretvorena u muzejski železnički kompleks i na pravi način bude predstavljena javnosti. Tako bi ovo zdanje bilo izvučeno iz zaborava, „umiveno“ i predstavljeno Beogradu, Srbiji i svetu.
Josip Broz Tito na stanici Topčider....
J.B.Tito dolazi na stanicu Topčider....
Dolazak novih dizel lokomotiva za Plavi vlak na stanicu Topčider....
Tito i Jovanka u "inspekciji" novih lokomotiva.....
Današnji izgled stanice......
Plavi vlak u stanici spreman za polazak sa stranim turistima....
Unutrašnjost stanice, svečani salon i izložba slika.....
Stara stanična zgrada.....
Pogled na kolosjeke i dvorsku čekaonicu 1930-ih godina.....
Dolazak kralja Aleksandra na stanicu Topčider....
Kralj Aleksandar i kraljica Marija na stanici Topčider....
Mladi kralj Petar II, predsjednik vlade Milan Stojadnović i ministar Mehmed Spaho dočekuju na stanici Topčider kneza Pavla....
Predsjednik vlade Milan Stojadinović dočekuje kneza Pavla na stanici Topčider......
Knez Pavle i kralj Petar II na stanici Topčider.....
Knez Pavle dočekuje na stanici Topčider princezu i princa od Kenta, princeza je inače bila rođena sestra njegove supruge.....
Autor: Ivana Jovičić Ćurčić
JEDNA POMALO ZABORAVLJENA ŽELEZNIČKA STANICA
Jedna od najlepših i najneobičnijih železničkih staničnih zgrada u Srbiji - stanica „Topčider“ nalazi se na samom obodu Topčiderskog parka, skrivena u hladu prastarog drveća, stotinak metara od Konaka kneza Miloša, danas pretvorenog u muzej u okviru Istorijskog muzeja Srbije. Prizemna, reprezentativna građevina, osnove oblika slova „T“, sa nadstrešnicama sa stubovima sa volutama na peronskoj i uličnoj strani, izviruje iz bujnog zelenila i pleni svojom lepotom i tajnovitošću. Većina posetilaca ne zna veličanstvenu i burnu istoriju ove stanice, svega dvadesetak minuta vožnje udaljene od samog centra grada. Davne 1884. godine u saobraćaj je puštena prva srpska pruga Beograd-Niš, važna spona Zapada i Istoka. Već je prilikom projektovanja pruge odlučeno da stanične zgrade budu građene od čvrstog materijala, skromne i funkcionalne. Tako je i ovde, na drugoj stanici na pruzi Beograd - Niš, iznikla obična, funkcionalna spratna građevina, sa dva prizemna krila na levoj i desnoj strani, bez suvišnih ukrasa na fasadi, kako i dolikuje sporednoj stanici. Na početku života stanice ovde su se zaustavljali samo obični, putnički vozovi. Već 1885. godine, uvode se „šetni vozovi“, posebni vozovi namenjeni izletnicima, koji su saobraćali na relaciji Beograd-Rakovica. Postoji podatak da je, 1891. godine, samo radnim danom saobraćalo 4-5 pari ovih vozova, a nedeljom i praznicima još šest. Iz iste godine sačuvan je podatak da je, u letnjim mesecima, ovim vozovima prevezeno 10.825 putnika. Iz toga se da zaključiti da su Topčider i Košutnjak, još tada, bili omiljena beogradska izletišta. Osim izletnika, ove vozove koristili su i đaci, radnici i službenici, a u njima je važila posebna tarifa. Krajem XIX veka postojali su i zasebni izletnički vozovi za proslavu Prvog maja, a saboraćali su na relaciji Beograd-Topčider. Bogata istorija Vreme je prolazilo, dinastije su se smenjivale, a naša, u zelenilu skrivena stanica nastavila je da živi. Ubrzo, 1914. godine, topčiderska stanica je dobila još jedan kolosek, čime je povećana propusna moć pruge. Kada je počeo Prvi svetski rat, zbog svog strateškog položaja, a usled čestih bombardovanja sa druge strane Save onemogućen je rad železničke sta- nice „Beograd“, pa je ulogu glavne stanice delimično preuzela topčiderska stanica. Tokom žestokog bombardovanja Beograda, 6. oktobra 1915. godine, bombom je pogođena i stanica „Topčider“. U sklopu radova na rekonstrukciji stanice tridesetih godina 20. veka izgrađena je, uz samu stanicu „Topčider“ i dvorska čekaonica - zgrada koja je danas u funkciji stanične zgrade, a u njenoj neposrednoj blizini nalazi se Garaža dvorskog voza. Razlog za gradnju dvorske čekaonice na ovom mestu leži u činjenici da je 1929. godine, izgrađen Beli dvor, rezidencija Karađorđevića. Stanica „Topčider“ dobija na ugledu - postaje „kraljevska“ stanica, pa je primala ugledne putnike, kralja, kraljicu, zvaničnike i visoke goste. Na svoje poslednje putovanje odavde je pošao i kralj Aleksandar 1934. godine. Devet dana docnije, na ovu stanicu je prispeo voz sa njegovim po- smrtnim ostacima. Odavde je i 1941. godine u izgnanstvo pošao i knez Pavle sa porodicom. Dva puta srušena bombama Tokom Drugog svetskog rata, stanična zgrada u Topčideru je ponovo pogođena i srušena. Po završetku rata, odustaje se od ideje da se stanična zgrada obnovi, pa ulogu putničke zgrade pruzima nekadašnja dvorska čekaonica. Enterijer je izmenjen i prilagođen putničkom saobraćaju. Prvobitna stanič- na zgrada tako nije očuvana. Međutim, stanica „Topčider“ ne gubi na značaju. Kako je garaža dvorskog voza postala Garaža Specijalnog voza, poznatog kao „Plavi voz“, topčiderska stanica postaje polazna i dolazna stanica za brojna putovanja Josipa Broza Tita. Ovde su se u voz ukrcava- li i Džimi Karter, Čaušesku i Moamer Gadafi, kao i drugi mnogobrojni državnici koji su bili gosti Josipa Broza. Prema usmenom predanju koje naši železničari i dalje rado prepričavaju, Tito je imao običaj da, krišom od svog obezbeđenja, dođe u stanični bife i popije koju sa radnicima. Usledio bi brzi dolazak obezbeđenja i navodna Titova ljutnja. Poznato je da su železničari „Topčidera“ i Garaže imali posebnu odgovornost, budući da su bili odgovorni za početak i kraj putovanja predsednika Republike.
Danas je stanica poluzaboravljena. Skrivena u zelenilu, gotovo da je nepoznata Beograđanima koji posećuju Topčider. Nema više stanične gužve, izletnika, radnika, đaka, službenika, kraljevske porodice, visokih gostiju, predsednika, svite. Samo železničari i po koji voz u prolazu i poneki radoznalac i poštovalac istorije Beograda. Park - izletište i muzej Krajem devedesetih izvršeni su radovi na fasadi. Pri tavanici, još su vidljivi reljefi sa grbom Kraljevine Jugoslavije - sećanje na neke stare dane. Pokraj ulaza, stoji prvi srpski formacijski časovnik iz 1888. godine. Još uvek radi i pokazuje tačno vreme. Među železničarima kola legenda da je ovaj časovnik dar Drage Mašin kralju Aleksandru Obrenoviću. Topčider i Košutnjak su već proglašeni za prostornu kulturno istorijsku celinu III kategorije, te u sklopu toga i ova stanica uživa zaštitu. Međutim, njen značaj je veći. Ona s pravom zaslužuje da bude pretvorena u muzejski železnički kompleks i na pravi način bude predstavljena javnosti. Tako bi ovo zdanje bilo izvučeno iz zaborava, „umiveno“ i predstavljeno Beogradu, Srbiji i svetu.
Josip Broz Tito na stanici Topčider....
J.B.Tito dolazi na stanicu Topčider....
Dolazak novih dizel lokomotiva za Plavi vlak na stanicu Topčider....
Tito i Jovanka u "inspekciji" novih lokomotiva.....
Današnji izgled stanice......
Plavi vlak u stanici spreman za polazak sa stranim turistima....
Unutrašnjost stanice, svečani salon i izložba slika.....
DragoOS- Broj postova : 24
Lokacija : Osijek
Registration date : 28.03.2017
Permissions in this forum:
Moľeą odgovarati na postove.|
|
|